Powiat olsztyński to czysta i piękna ziemia. Dla turystów jest to region szczególnie interesujący, bo można tu znaleźć nie zdeptane leśne ścieżki i jeziora, na których nie ma tłoku. Nawet w szczycie sezonu letniego jest tu bardzo spokojnie. Powiat olsztyński, nie mniej atrakcyjny pod względem turystycznym niż okolice Wielkich Jezior Mazurskich, jest wciąż mało znany. Plany rozwoju regionalnego zakładają, że turystyka stanie się w przyszłości głównym źródłem dochodów mieszkańców powiatu olsztyńskiego.
Bogata przeszłość historyczna powiatu pozostawiła wiele interesujących pomników kultury, tajemnicze zamki krzyżackie z XIV-XV wieku, fragmenty murów obronnych i warowni, kapliczki, cmentarze rzymsko-katolickie i ewangelickie, kościoły gotyckie, barokowe. Warmia i Mazury to ziemia, gdzie współżyło, przenikało się i ścierało wiele kultur i narodowości. Ślady tych procesów widoczne są w bogactwie zachowanych śladów.
Warmia to także bogata i nieskażona przyroda. Na powierzchni 2 840 km kw. jest aż 12 rezerwatów przyrody i 14 użytków ekologicznych, które są miejscem występowania rzadkich gatunków fauny i flory. Wody to ponad 4%, lasy – 35% powierzchni powiatu, podczas gdy średnia dla województwa wynosi 29%. Bardzo ważne jest to, że lasy powiatu otaczają Olsztyn pierścieniem i łączą się z lasem miejskim, tworząc zielone płuca dla Olsztyna. W powiecie olsztyńskim występuje aż 167 różnych pomników przyrody w postaci ciekawych głazów i drzew – pojedynczych lub występujących w grupach i alejach. Najlepszym dowodem na brak skażeń środowiska naturalnego jest występowanie rzadkich gatunków ptaków takich jak orzeł bielik i orzeł rybołów, kormoran, żuraw, czapla siwa i oczywiście bocian, który tu nie wydaje się ptakiem rzadkim, ale dla turystów z Europy Zachodniej jest już niezwykłym okazem. W rezerwatach mieszkają bobry, rysie i wilki.
Wszystkie te niezwykłości można napotkać podczas zwykłego spaceru po lesie – jeżeli ma się odrobinę szczęścia. Najlepiej jednak skorzystać ze szlaków dla turystyki zwykłej i kwalifikowanej. Rośnie baza turystyczna i jakość oferowanych usług. Ogółem w powiecie znajduje się ponad 200 obiektów noclegowych, hoteli, pensjonatów, kempingów, gospodarstw agroturystycznych, ośrodków wczasowych. Powiat olsztyński promuje aktywną turystykę.